Week 2: Mijnbezoek Blegny

Blegny mijnbezoek

Aangezien ik in Limburg studeer lijkt het mij wel interessant om eens meer te weten te komen over de geschiedenis van deze prachtige provincie. Ik heb gehoord dat de mijnbouw een belangrijke plaats inneemt in de geschiedenis van Limburg, dus lijkt het mij interessant om eens een mijn te bezoeken.

Samen met mijn zus, mijn tante en mijn oom ga ik deze week de mijnen van Blegny bezoeken. Deze liggen wel niet in Limburg, maar ik heb gehoord dat deze rondleiding/museumbezoek een goede indruk geeft van het werk in de Belgische mijnen algemeen. 

Tijdens het bezoek aan de mijnen van Blegny zou ik graag het antwoord vinden op de volgende vragen:

• Wat heeft de mijnbouw betekent voor de geschiedenis van België?
• Hoe waren de werkomstandigheden in de mijnen?
• Wat was de invloed van de Tweede Wereldoorlog op de mijnbouw?
• Voor welk type van leerlingen zou deze uitstap geschikt zijn?

Bezoek aan Blegny

Woensdag 13 november 2013 ben ik samen met mijn zus, oom en tante de steenkoolmijnen in Blegny gaan bezoeken. Na ongeveer één uur te hebben gereden kwamen we aan in Blegny. Er was een ruime parkeerplaats voorzien, waar ook veel bussen stonden met jongeren om de mijnen te bezoeken.  Bij de receptie kregen we een groep toegewezen met een gids. Voordat we de mijnen gingen bezoeken kregen we eerst een film te zien over de geschiedenis van de mijnen.

De steenkoolontginning in Blegny begon in de 16de eeuw. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de mijnen deels opgeblazen. Het ontginnen van steenkoolmijnen ging nog wel verder, maar aan een vertraagd tempo. Vanaf 1970 bereikt de jaarlijkse productie een topniveau, maar een paar jaar later besliste de staat om geen subsidies meer te geven aan de Waalse steenkoolmijnen. In 1980 was het dan ook definitief gedaan met de steenkoolontginning in Blegny. Sindsdien is deze mijn een toeristische attractie geworden.

Na het bezichtigen van de film kregen we beschermende kledij en liepen we naar het binnenplein waar een lift stond. Met deze lift daalden we 30 meter onder de grond. De gids die heel interessant kon vertellen, nam ons via trappen mee naar de plek waar vroeger veel boringen verricht werden. Hier maakten we kennis met de werktuigen van de mijnwerker.  Hij vertelde ons ook dat kinderarbeid in die tijd nog heel normaal werd gevonden. Kinderen van tien jaar werkte hier vroeger al in de mijnen. Omdat ze zo klein en soepel zijn konden ze zich makkelijk door de nauwe mijnschachten verplaatsen om daar steenkool te gaan halen.

We liepen via trappen nog dieper de steenkoolmijn in tot op een diepte van 60 meter.

Hier loopt een klein treinspoor waarlangs het steenkool vroeger werd getransporteerd.

Hier zien we ook  de sleufmachine, waarmee vroeger de steenkool werd losgemaakt. We zien ook de stuttingen die moest verhinderen dat het plafond instortte.

Via trappen zijn we uiteindelijk terug naar boven gelopen waar we machines voor de transport van steenkool konden bezichtigen. Hier kreeg je een goed beeld van het werk dat de mijnwerkers deden in de werkplaatsen. Er stond ook een gigantische boormachine om een gang doorheen verschillende lagen te boren. De gids vertelde ons ook over de soorten steenkool, want daar schijnt ook nog heel veel verschil in te zitten. Er was volgens hem een eind gekomen aan het graven naar steenkool omwille van alternatieve, milieuvriendelijkere energiebronnen. Het leuke aan de gehele rondleiding is dat het  verzorgd wordt door een ex-mijnwerker. De gids waar wij een rondleiding van kregen had vroeger altijd gewerkt in de mijnen van Beringen.

• Wat heeft de mijnbouw betekent voor de geschiedenis van België?

De steenkoolmijnen zijn lange tijd de grote trots van België geweest. Met behulp van zware machines kon men diep onder de grond het zwarte goud delven. De mijnbouw heeft voor veel werk gezorgd. Niet enkel Belgen, maar ook veel buitenlanders werden te werk gesteld in de mijnen. Vanaf halverwege de 20e eeuw was hier veel geld te verdienen. Vooral Wallonië werd economisch sterker, maar ook in Limburg ging het steeds beter met de economie.

Mede door de komst van veel buitenlanders die hier in de mijnen kwamen werken kent België nu een verscheidenheid aan nationaliteiten. Vooral veel Turken, Marokkanen en Italianen kwamen hier in de mijnen werken. Sinds de opkomst van gas en aardolie werd de ene mijn na de andere gesloten en afgebroken. Gelukkig heeft men van de mijn van Blegny nog een museum kunnen maken.

• Hoe waren de werkomstandigheden in de mijnen?

De werkomstandigheden waren slecht. 14 tot 16 uur per dag werken was normaal, bij een zesdaagse werkweek. Vakanties bestonden niet. Het werk was meestal gevaarlijk en ongezond. Stoflong was een veelvoorkomende aandoening die voor veel problemen zorgde. Ook door de vele instortingen, verouderde gangen en gasontploffingen was het gevaarlijk werken in de mijnen. 

Er hebben ook nog kinderen gewerkt in de mijnen. Voor de werkgevers was dit gunstig, omdat die veel goedkoper waren dan volwassenen.

• Wat was de invloed van de Tweede Wereldoorlog op de mijnbouw?

Sinds de Tweede Wereldoorlog produceerde de mijnen nog op topcapaciteit, maar sinds de kolencrisis van 1958 nam de vraag naar kolen sterk af. Dit kwam vooral door goedkopere importkolen, olie en aardgas. Het werd pijnlijk duidelijk dat de grote mijnbouw in België stilletjes zijn einde naderde.

• Voor welk type van leerlingen zou deze uitstap geschikt zijn?

Als toekomstig leerkracht kijk je natuurlijk ook altijd even of deze activiteit interessant is voor je leerlingen. Naar mijn mening is deze uitstap interessant voor zowel ASO-, TSO- als BSO leerlingen. Vooral voor beroepsleerlingen uit de harde sector is dit interessant. Het geeft  een harde, maar eerlijke kijk op het zware beroepsleven jaren terug. Voor deze uitstap is wel enige voorkennis vereist. Tijdens lessen aardrijkskunde, geschiedenis of PAV kan hier al aandacht aan besteed worden. Voor lessen geschiedenis kan deze uitstap gekoppeld worden aan de industriële revolutie en de technische vooruitgang die hiermee gepaard ging. Omdat dit onderwerpen zijn die eerder in een tweede of derde graad aan bod komen zou deze uitstap minder geschikt zijn voor leerlingen uit een eerste graad.

De uitstap is praktisch heel haalbaar. Het is vanuit Hasselt één uur rijden naar Blegny. Het bezoek duurt ongeveer twee uur. De leerlingen kunnen in groepen worden opgedeeld om de drukte in de nauwe mijngangen beperkt te houden. Het mijnbezoek kost 9,00 euro per persoon. Hierbij komen nog de kosten voor de busreis heen en terug.

·